Pełnomocnik premiera: "Chcemy zmienić postrzeganie programu Czyste Powietrze"

Od 3 stycznia wzrosną kwoty dopłat do wymiany pieca i ocieplenia domu. Najwyższą dotację mogą otrzymać osoby, które przeprowadzą wcześniej audyt energetyczny. "To dokument, który pokazuje, jakie prace wykonać, żeby dotację jak najskuteczniej zainwestować" - tłumaczył wiceprezes Paweł Mirowski.

My mamy tylko zrealizować w całości jeden z wariantów, który jest przedstawiony w tym audycie i wtedy najwyższą dotację możemy przeznaczyć również na prace związane z ociepleniem naszego domu. Za tym stoi pewna logika, którą chcemy trochę zmienić w postrzeganiu programu "Czyste Powietrze". Wcześniej był postrzegany jako ten, który służył głównie wymianie źródła ciepła, a teraz chcemy pokazać, że przede wszystkim ociepl swój dom, popraw jego efektywność energetyczną, a będziesz musiał zużyć mniej opału, żeby ten dom ogrzać

 - mówił Paweł Mirowski.

Koszty audytu do 1200 złotych także mogą być w pełni sfinansowane w ramach programu "Czyste Powietrze".

Dokładna wysokość dopłat i procent w jakim sfinansowana będzie inwestycja zależy od dochodów rodziny i wybranego nowego źródła ciepła. Maksymalne dofinansowanie razem z audytem to 136 tysięcy 200 złotych.

Pieniądze na ocieplenie domu mogą wziąć także te osoby, które skorzystały wcześniej z dofinansowania na wymianę kopciucha.

Poniżej pełny zapis rozmowy:

Roman Wawrzyniak: Właśnie ogłosiliście państwo główne założenia rządowego programu Czyste Powietrze na kolejny rok. Jakie są jego główne rozwiązania?

Paweł Mirowski: Program Czyste Powietrze to program, z którego można dostać dofinansowanie w formie bezzwrotnej dopłaty do wymiany kopciucha, ale i ocieplenia własnego domu jednorodzinnego, jeśli jesteśmy jego współwłaścicielem. Ogólnie zmiany skupiają się na waloryzacji kwot, które można uzyskać w formie bezzwrotnych dotacji. Program realizowany jest od września 2018 roku i właściwie od tej daty nie były podnoszone kwoty dotacji, których można uzyskać, czyli tych kosztów kwalifikowanych w programie.

Czyli będzie można dostać więcej pieniędzy niż do tej pory?

Dokładnie tak. Do tej pory maksymalnie można było uzyskać 69 tysięcy złotych. Teraz ta kwota maksymalnej dotacji dla osób najuboższych wzrasta do 136 tysięcy 200 złotych, jeżeli doliczymy do tego jeszcze koszt audytu energetycznego, który należy wykonać, aby otrzymać dotację na tak zwaną głęboką termomodernizację.

Powiedzmy więc trochę o tym audycie. Na czym to polega, dlaczego jest niezbędny i kto go będzie prowadził?

Ten audyt energetyczny jest dokumentem, który pokazuje nam jakie prace musimy wykonać, aby tą dotację, którą otrzymamy, jak najskuteczniej zainwestować w poprawę efektywności energetycznej budynku. Bo ten element, czyli ocieplenie naszego domu, bo ta efektywność energetyczna sprowadza się do ocieplenia naszego domu, czyli ocieplenia ścian, wymiany stolarki drzwiowej i okiennej, montażu wentylacji z rekuperacją, wymianie całego ocieplenia, dachu i stropodachu, więc to są wszystko prace, które mają nam zagwarantować mniejsze zużycie energii, niezbędnej do ogrzania naszego budynku. Ten dokument wykonuje audytor energetyczny. Ważne, że koszt tego audytu jest również kosztem kwalifikowanym w ramach dofinansowania z programu. Do 1200 złotych można otrzymać na realizację tego audytu, więc ten dokument przygotowuje osoba uprawniona, która wie, jak ten dokument sporządzić, a my mamy tylko zrealizować w całości jeden z wariantów, który jest przedstawiony w tym audycie i wtedy najwyższą dotację możemy przeznaczyć również na prace związane z ociepleniem naszego domu. Za tym stoi pewna logika, którą chcemy trochę zmienić w postrzeganiu programu Czyste Powietrze. Wcześniej był postrzegany jako ten, który służył głównie wymianie źródła ciepła, a teraz chcemy pokazać, że przede wszystkim ociepl swój dom, popraw jego efektywność energetyczną, a będziesz musiał zużyć mniej opału, żeby ten dom ogrzać. Oczywiście wymiana źródła ciepła, jako element finansowany w programie, jest też bardzo ważnym elementem, bo jeden przekłada się na drugi i na poprawę jakości powietrza, to jest głównie ten cel, który chcemy osiągnąć w ramach środków przekazywanych beneficjentom programu.

Czy eksperci dokonujący audytów będą dostępni także na terenie Wielkopolski?

Na terenie Polski zarejestrowanych jest około 17 tysięcy audytorów energetycznych, którzy mają uprawnienia, aby takie dokumenty wystawiać, podpisywać i sugerować, a wręcz wskazywać w tych dokumentach jakie prace trzeba wykonać. Nie będzie problemu z dostępnością.

A ta kwota dofinansowania do badania starczy?

Tak. W tym momencie audyt w programie Czyste Powietrze też jest finansowany, co prawda kwotą tysiąca złotych i my ją podwyższamy do 1200 i ta kwota jest kwotą wynikającą z bieżącej realizacji programu, więc my wiemy ile ten audyt kosztuje. On jest kwalifikowany nawet od stu procent nawet dla tych trzech części programu, bo program Czyste Powietrze to w zależności od wysokości dochodów ma ustalone stawki dotacji. Im niższy dochód, tym wyższa dotacja.

Czyli to nie jest tak, że jeśli ktoś wymienił w ramach programu już piec, to nie będzie mógł ubiegać się o dofinansowanie na ocieplenie domu?

Wręcz odwrotnie. W programie umożliwiamy ponowne złożenie wniosku tym osobom, które kiedyś już korzystały z programu Czyste Powietrze do wymiany kopciucha, teraz mogą złożyć kolejny wniosek na ocieplenie domu.

Jakie kwoty będzie można otrzymać na tę szeroko rozumianą termomodernizację?

Ja przedstawię te kwoty dofinansowania w poszczególnych częściach. Pierwsza część programu to jest podstawowy poziom dofinansowania. Tutaj dochód to jest 135 tysięcy złotych, maksymalny dochód roczny, on w ogóle umożliwia skorzystanie z programu Czyste Powietrze. I tutaj dotacja maksymalna wynosi 67 tysięcy 200 złotych. 33 tysiące złotych możemy przeznaczyć na termomodernizację. To podstawowy poziom dofinansowania dla osób z najwyższym dochodami. Druga część programu to jest podwyższony poziom dofinansowania dla osób z niższymi dochodami, a jakimi? Takie dochody, które nie przekraczają na jedną osobę na gospodarstwie domowym 1894 złote, a w gospodarstwie wieloosobowym 2651 złotych. Jeżeli nasze dochody nie przekraczają tych kwot, to ta maksymalna kwota dotacji może wynosić 100 tysięcy 200 złotych, z czego 48 tysięcy możemy przeznaczyć na termomodernizację. I wreszcie ten najwyższy poziom dofinansowania, 136 tysięcy 200 złotych, dla osób, które osiągają na osobę w gospodarstwie wieloosobowym dochód 1090 złotych i 1526 złotych w gospodarstwie jednoosobowym, wtedy możemy zrealizować inwestycję w ogólnej kwocie 136 tysięcy 200 złotych, z tego 70 tysięcy złotych możemy przeznaczyć na głęboką termomodernizację. Takie są poziomy dofinansowania, bardzo atrakcyjne, podwyższone, tak jak powiedziałem, wcześniej to było 69 tysięcy złotych, a teraz już jest 136 tysięcy 200 złotych. Dwa razy więcej niż można było uzyskać do tej pory.

Czy są inne kryteria do spełnienia, żeby skorzystać z tego programu?

Przede wszystkim właściciel lub współwłaściciel budynku jednorodzinnego istniejącego. To jest podstawowe kryterium i dochód roczny nie może przekraczać 135 tysięcy złotych. To są dwa kryteria, które umożliwiają korzystanie z programu. Tylko od razu powiedzmy sobie, że te 135 tysięcy złotych, to według naszych danych 90 procent gospodarstw domowych jest uprawnianych do skorzystania z programu. Jeżeli mamy przekroczony pułap 135 tysięcy złotych, to w dalszym ciągu możemy korzystać z ulgi termomodernizacyjnej, czyli w momencie rozliczania swojego PIT-u, od dochodu możemy odpisać te koszty, które ponieśliśmy na wymianę kopciucha i ocieplenie domu do 53 tysięcy złotych. Więc dla tych 10 procent, które nie mogą skorzystać z programu Czyste Powietrze, mamy ulgę termomodernizacyjną.

A od kiedy i gdzie można składać wnioski?

Patrząc na Wielkopolskę, to oczywiście Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu to instytucja, gdzie ten wniosek można składać, ale także mamy punkty konsultacyjno-informacyjne w 85 procent gmin na terenie Polski. 2113 gmin ma podpisane porozumienia z wojewódzkimi funduszami i tam też możemy w gminie w punkcie konsultacyjno-informacyjnym uzyskać informacje, ale i złożyć wniosek o dofinansowanie. Dla osób, które mają podpis kwalifikowany, jest możliwość bez wychodzenia z domu złożenia wniosku na portalu gov.pl, całkowicie bez papierów, forma, która umożliwia w sposób w pełni cyfrowy złożenie wniosku o dofinansowanie.

Trochę pan prezes uprzedził moje ostatnie pytanie. Czy to nie będzie procedura zbyt trudna jeśli chodzi o wnioski?

Nie, absolutnie wniosek nie jest trudny, jest łatwy do wypełnienia. 10-15 minut to jest czas potrzebny na wypełnienie wniosku, maksymalnie uproszczony proces składania, bazujący na oświadczeniach, minimalna ilość załączników, zatem naprawdę nic tylko korzystać z tych wysokich dotacji, docieplać domy, bo przecież mamy realne korzyści w postaci oszczędności pozostających w naszych budżetach domowych.

Kiedy rozpocznie się przyjmowanie wniosków?

Przyjmowanie wniosków od 3 stycznia 2023 roku. Czyli mamy dwa tygodnie czasu, żeby zapoznać się z tą dokumentacją dostępną na czystepowietrze.gov.pl, w wojewódzkich funduszach, w punktach konsultacyjnych. Naprawdę robimy szeroką kampanię informacyjno-promocyjną, wszyscy mogą skorzystać też z infolinii, więc naprawdę jest szeroka możliwość uzyskania informacji i bardzo prosty proces składania wniosków o dofinansowanie, do czego serdecznie zachęcam, tym bardziej, że te dotacje to jest początek dobrych rzeczy, które możemy zrealizować we własnym gospodarstwie domowym, bo aż 70 procent energii wykorzystywanej obecnie do ogrzania naszego domu, możemy w tym momencie oszczędzić, wymieniając kopciucha i docieplając własny dom.