Deep Purple, Infinite - recenzja

Istnieją (bądź istniały) na świecie zespoły, które wymykają się sprawiedliwej ocenie. Do tej grupy należą Led Zeppelin, AC/DC, Black Sabbath, Deep Purple i może jeszcze The Rolling Stones. Ich kolejne płyty zawsze były odbierane przez pryzmat wcześniejszych, najczęściej legendarnych, dokonań niejednokrotnie definiujących kierunki rozwoju danej stylistyki przez kolejne lata.

Zadania nie ułatwia fakt, że tak zwana „arystokracja” świata muzyki schodzi powoli ze sceny – płyt nie nagrają już Led Zeppelin. Najprawdopodobniej nie będzie również możliwości podziwiania doskonałych koncertów Black Sabbath. Również AC/DC znajdują się obecnie w stanie głębokiego, wewnętrznego rozkładu a muzycy zespołu regularnie z formacji odchodzą. Podobnie rzecz wygląda z Deep Purple, którzy, chociaż nadal aktywni koncertowo (czekamy właśnie na nadchodzącą trasę), właśnie zapowiedzieli koniec kariery.

Zapewne dla wielu już sam ten fakt oznacza, że ich najnowsza płyta powinna podlegać pewnego rodzaju „ochronie”. Jest to oczywiście podejście błędne, ponieważ dobra muzyka broni się sama. Ma ona zresztą jeszcze jedną cechę – nie wszystkim musi się podobać dokładnie to samo. Ludzie, siłą rzeczy, mają różne gusta i oczekiwania. Dlatego też jestem niemal pewien, że najnowszy album Purpli spotka się tak z uwielbieniem jak i bezpardonowym atakiem. Jestem w stanie zrozumieć argumenty obu stron.

Czekałem na nową płytę – być może odrobinę z rutyny i bardziej z przekonania, że należy na nią czekać niż z prawdziwej potrzeby - i dałem jej duży kredyt zaufania. To co jednak otrzymałem, to płyta na wskroś profesjonalna, niemal chirurgicznie precyzyjna i nieemocjonująca. Wzbudza we mnie tak chłodne odczucia jak tegoroczna wiosenna aura za oknem. Przyznaję jednak, że początkowo nic na to wskazywało. Utwór „Time for Bedlam” zapowiadający „Infinite” zaskakiwał energią i nowoczesnym charakterem aranżacji kompozycji. Cieszyć mógł czysty śpiew Iana Gillana nawet pomimo zbędnych nakładek z początku kompozycji.

Wokalista nie zdołał jednak utrzymać równego poziom na całej płycie a upływu lat i spadku formy wokalisty nie da się zatuszować prostymi efektami studyjnymi. Jeżeli mówimy o samych kompozycjach, to wraz z kolejnymi utworami wspomniana energia, wyczuwalna na początku, wyraźnie ulatuje. Album, chociaż nie wzbudza zastrzeżeń pod względem kompozycyjno-technicznym sprawia wrażenie pozbawionego zaangażowania muzyków. Jest zlepkiem mechanicznie odgrywanych akordów i podręcznikowych solówek. Być może „profesorom rocka” już po prostu nie wypada przybierać niektórych scenicznych masek, chciałbym jednak, aby rock pozostawał rockiem – czyli muzyką zbuntowanych bądź spragnionych zabawy.

Deep Purple nie mają przeciwko czemu się buntować (chociaż podejmują taką próbę we wspomnianym „Time For Bedlam”). Deep Purple nie chcą już również oddawać się nieskrępowanej zabawie i nawet ten aspekt ma w ich twórczości słodko-gorzki posmak (utwór „One Night in Vegas”, „On The Top of The World”) To, co jednak przeszkadza najbardziej, to uderzający profesjonalizm oraz chirurgiczna niemal dokładność producenta Boba Ezrina. Uwagę zwracają również nietrafione aranżacje (nakładki na głos Gillana w „Time for Bedlam”, „On The Top of The World”) i rutynowe, wyprane z odrobiny szaleństwa akordy i linie melodyczne tworzone przez muzyków (najdotkliwiej odczułem to w utworze „Johnny’s Band”).

Album „Infinite” jest przykładem wybitnych zdolności muzycznych, które jednak poprzez lata rutyny wypracowanej w trakcie tysięcy koncertów prowadzą do artystycznej sztampy. A w każdym razie ja nie potrafiłem szczerze zachwycić się zaproponowaną przez Deep Purple muzyką. Słuchając po raz kolejny „Infinite” zastanawiałem się, czy w roku 1970, poznając po raz pierwszy płytę „In Rock”, ktoś mógł dojść do wniosku, że jest to album zbyt wygładzony i sterylny, aby przemówić do wyobraźni słuchacza. Myślę, że nie. Wbrew propagandzie szerzonej przez co bardziej „alternatywnych” i despotycznych w swych poglądach znawców arkanów muzycznej sceny – albumy legendarne nie stają się legendami dlatego, że miały więcej szczęścia, albo trafiły w odpowiedni moment w rynkowej koniunkturze.

Stają się klasyką ze względu na swój wyjątkowy poziom artystyczny, potwierdzany zresztą wielokrotnie i to przez całe pokolenia. O Ile więc zachwycam się na przykład „In Hearing of” zespołu Atomic Rooster, to nie powiem, że zasługiwał on na uznanie w większym stopniu niż wydany w tym samym czasie „IV” Led Zeppelin czy „Aqualung” Jethro Tull. Tak samo jest z „Infinite” – mogę próbować docenić melodie i pomysły, ale po kilku odsłuchach wrócę jednak do „Machine Head” albo, odnosząc się do bliższej historii zespołu, włączę „Purpendicular”. Czy „Infinite” zostanie kiedykolwiek wymieniona jednym tchem wraz z „Fireball” „Machine Head” czy nawet „Burn” i „Stormbringer”.

Według mnie nie ma na to szans. Nie chcę jednak przesądzać werdyktu a każdy powinien wyrobić sobie zdanie o albumie przez pryzmat własnych oczekiwań i nadziei. Jeżeli jednak o mnie chodzi to, ktoś musiał by użyć silnych argumentów abym inaczej spojrzał na najnowszą płytę Deep Purple. Ja sam takich argumentów nie dostrzegam. I to jest właśnie piękne – zupełnie odmienne spojrzenia na ten sam album różnych ludzi. Jeżeli bowiem warto o coś się kłócić, to o muzykę właśnie.

Jakub Kozłowski